خازنهای روغنی و الکترولیتی

خازنهای روغنی

همانطور که میدانید یکی از عملکرد خازن در تاسیسات سه فاز موتوری ( دارای مصارف سلفی )، اصلاح ضریب قدرت میباشد.

در قدیم بر روی کولر های آبی از این خازن ها جهت راه اندازی موتور کولر استفاده شده و اصطلاحاً به آن  خازن های راه انداز اطلاق می گردید که در زمان فعلی با تغییر سیستم راه اندازی دیگر نیازی به این خازن وجود ندارد.ولیکن مشاهده می گردد که در حال حاضر، خازن جداگانه ای بر روی این کولرها نصب شده که به ندرت توسط نصابان کولر نسبت به در مدار قراردادن آن اقدام می گردد.

شاید این نکته به ذهن خطور نماید که ما در بعضی موارد ( کنتور های سه فاز زیر ۳۰ کیلووات و یا کنتورهای تکفاز خانگی ) که عمدتاً برای آنها کنتور راکتیو نصب نمی شود چه نیازی به وجود خازن داریم:

دقیقاً نکته همین جاست:

همانطور که میدانید برخی وسائل نصب شده در منازل در هنگام استفاده از آنها از خود خاصیت سلفی ایجاد می نمایند، بعنوان مثال لامپ های مهتابی، یخچال و فریزر های قدیمی ، کولر های آبی و گازی قدیمی و ........، عملاً این مصارف سلفی برای مصرف کننده دارای هزینه بوده، که این هزینه توسط قبض ارسالی از شرکت توزیع برق منطقه ای محاسبه و دریافت می گردد.

براساس یک کار تحقیقی که توسط همکاران اینجانب در این شرکت بر روی کنتورهای تکفاز، همراه با نصب خازن انجام شده، به نتایج قابل ملاحظه ای دست پیدا کردیم که لازم دیدم در اختیار همکاران خویش قرار دهم.

با نصب یک خازن ۱۰ میکرو فاراد بر روی یک لامپ مهتابی دوقلو مشاهده کردیم که مصرف این لامپ از ۰.۷  به ۰.۳۵ آمپر تقلیل نمود.این نشانگر این بود که شاید این تغییر در مصرف فقط بر روی کنتور های سه فاز دارای کنتور راکتیو محسوس باشد که به همین علت ضمن مراجعه به آزمایشگاه شرکت برق این تست مجدداً انجام گرفته و صحت عملکرد به اثبات رسید.یعنی اینکه نصب خازن توانست در چرخش صفحه دیسک گردان کنتور اکتیو تاثیر گذاشته و به همان میزان کیلو وات مصرفی را کاهش دهد.

البته نکته حائز اهمیت این بود که عملکرد کنتور های قدیمی ( مکانیکی ) با کنتور های جدید هوشمند کاملاً متفاوت است.با اضافه کردن خازن حرکت صفحه دیسک کند شده تا حدی که اصطلاحاً کنتور قفل گردیده، ولیکن در کنتورهای دیجیتالی جدید چون مصارف بر اساس قدر مطلق گیری محاسبه می گردد، نصب خازن اضافی بعنوان مصرف کننده عمل می نماید.

در نتیجه با انجام این کار یکی اینکه در مصرف و به طبع آن در پرداخت هزینه برق مصرفی صرفه جوئی نموده و در ثانی به جواب سئوال مطرح شده می رسیم که با جمع آمپراژ صرفه جوئی شده می توان بدون افزایش آمپراژ خریداری شده توان بالاتری را مصرف نمود..

و اما نکته مهم در استفاده از نوع خازن است که همکاران محترم میدانند که خازن های روغنی بدلیل خاصیت روغن در هنگام کار و گرم شدن بیش از حد و از طرفی رقیق شدن روغن موجود بهترین گزینه جهت استفاده در این موارد می باشد.شایان ذکر است که این شرکت پس از ترکاندن مقداری خازن خشک و گازی به این نتیجه مهم رسیده که پیشنهاد می گردد که لازم نیست همکاران نسبت به تست مجدد بر روی خازن های دیگر اقدام نمایند.البته در راستای این تحقیق لوازم آزمایشگاهی شرکت توزیع برق نیز دچار سوختگی گردید که این هم در راه رسیدن به این تجربه علمی تحقیقی عددی به حساب نیامد و در یک کلام ما با وسائل خود شرکت توزیع برق تیشه ای بر ریشه زدیم.

خازن های الکترولیتی

این نوع خازنها معمولاً در رنج میکرو فاراد هستند. خازنهای الکترولیتی همان خازنهای ثابت هستند، اما اندازه و ظرفیتشان از خازنهای ثابت بزرگتر است. نام دیگر این خازنها، شیمیایی است. علت نامیدن آنها به این نام این است که دی ‌الکتریک این خازنها را به نوعی مواد شیمیایی آغشته می‌کنند که در عمل ، حالت یک کاتالیزور را دارا می‌باشند و باعث بالا رفتن ظرفیت خازن می‌شوند. برخلاف خازنهای عدسی ، این خازنها دارای قطب یا پایه مثبت و منفی می‌باشند. روی بدنه خازن کنار پایه منفی ، علامت – نوشته شده است. مقدار واقعی ظرفیت و ولتاژ قابل تحمل آنها نیز روی بدنه درج شده است .خازنهای الکترولیتی در دو نوع آلومینیومی و تانتالیومی ساخته می‌شوند.